Met het doel van 50% minder primaire grondstoffen in 2030 en een volledig circulaire economie in 2050 staat de Nederlandse meubelindustrie voor grote uitdagingen. Jaarlijks komen er namelijk nog miljoenen tonnen nieuw materiaal in de winkels, waarvan het overgrote deel uiteindelijk in de verbrandingsoven belandt. Hoe kan circulair ontwerpen de Nederlandse meubelindustrie toekomstbestendig maken?
De Future Factory Furniture (FFF), ondersteund door de branchevereniging voor Interieurbouw en Meubelindustrie (CBM), zette tijdens de CIRCO Track 'Circulaire Meubelindustrie' belangrijke stappen om deze verandering vorm te geven.
De uitdaging
De Nederlandse meubelindustrie verwerkt elk jaar miljoenen tonnen grondstoffen, waarbij hout, schuim en meubeltextiel de belangrijkste materialen zijn. Ongeveer 90 miljoen kilo nieuw materiaal komt elk jaar in de winkels. De efficiëntie van materiaalgebruik verschilt, en sommige delen van de meubelindustrie produceren jaarlijks nog relatief veel afval, naar eigen schatting van CBM zo'n 1 miljard kilo. Dit afval bestaat volgens Ecomaison voor 68% uit hout, 14% uit schuim, 10% uit meubeltextiel en de rest uit overige materialen. Helaas wordt slechts 10% hiervan gerecycled, terwijl de rest (90%) in de verbrandingsoven belandt.
Samen verandering aanjagen
Uit de vraag 'Hoe geven we de toekomst van de meubelindustrie vorm?' is de Future Factory Furniture ontstaan: een samenwerking van toonaangevende Nederlandse meubelfabrikanten met een rijke historie, die samen vooruit willen. Hun doel? Meegaan met de tijd en bijdragen aan een duurzame toekomst.
Momenteel wordt 60% tot 70% van het meubilair geïmporteerd uit China, waar duurzaamheid vaak minder prioriteit heeft. Hierdoor vormt de opkomst van 'fast furniture' een uitdaging die de Nederlandse sector zwaar treft. Door intensiever samen te werken, kunnen deze fabrikanten stappen zetten op complexe thema's zoals circulariteit en daarmee de concurrentiekracht én toekomstbestendigheid van de sector versterken.
"Deze A-merken voelen een historische en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met designklassiekers die wereldwijd bekend zijn, willen ze hun erfgoed eren én toekomstbestendig blijven," legt Dirk van Deursen, adviseur Innovatie & Duurzaamheid bij CBM, uit. Hij speelde een belangrijke rol bij het samenbrengen van de fabrikanten binnen FFF.
In 2023 zocht FFF ondersteuning bij CBM, en zo ontstond de CIRCO Track 'Circulaire Meubelindustrie'. Als brancheorganisatie voor interieurbouwers en meubelmakers werkt CBM al jaren samen met CIRCO om circulair ondernemen in de sector te stimuleren. Bovendien is CBM partner van Circonnect.
CIRCO Track Circulaire Meubelindustrie
In 2023 ging de Future Factory Furniture aan de slag onder begeleiding van CIRCO-trainer Marien Korthorst, voormalig student van de Design Academy Eindhoven. De aanpak week af van een standaard CIRCO Track. In plaats van individuele roadmaps lag de focus op gezamenlijke oplossingen voor de hele sector. Dit resulteerde in vier concrete roadmaps die zich richten op complexe circulaire vraagstukken:
- Een landelijk refurbish-netwerk: Dutch Originals.
- Product- en materiaalpaspoorten voor meubels.
- Een standaard voor retourverpakkingen binnen de B2B-markt.
- Circulair schuim, bijvoorbeeld gerecycled schuim of alternatieven.
"De groep werkte intensief samen, wat in een sector waar concurrentie en intellectueel eigendom vaak centraal staan, best bijzonder is. Maar als je echt impact wilt maken, moet je schaalgrootte creëren. En dat kan alleen door samen te werken," aldus Marien.
Door nu circulaire stappen te zetten, geeft de sector richting aan de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV), een beleidsmaatregel voor meubels die in 2030 in werking treedt. De UPV heeft als doel het verminderen van afval dat naar de verbrandingsoven gaat en het omleiden van reststromen naar herbruikbare of waardevolle alternatieve routes. Lees meer over de kansen die de invoering van de UPV met zich meebrengt.
Vervolgstappen zetten (met de Milieu Impact Tool)
De Milieu Impact Tool van Circonnect was een logische volgende stap na het afronden van de CIRCO Track. Door producten in de tool in te voeren, kregen FFF-leden inzicht in de milieubelasting. En niet onbelangrijk: kregen zij duidelijkheid over de impact van verschillende ontwerpkeuzes en welke aanpassingen de Milieukostenindicator (MKI) kunnen verbeteren. De Milieu Impact Tool is uitgebreid getest en bevat nu extra materialen die veelvuldig worden gebruikt in de meubelindustrie, specifiek voor deze sector.
"De Milieu Impact Tool maakt duidelijk waar duurzame verbeteringen mogelijk zijn, vergroot kennis en bewustwording, en helpt bedrijven om interne stappen te zetten. Het brengt het verbeterpotentieel in beeld en laat zien waar de kansen liggen. Deze tool kan ook waardevolle input voor het product- en materiaalpaspoort leveren, een van de routes die deelnemers tijdens de Track hebben ontwikkeld", zegt Marien.
De combinatie van innovatie, samenwerking en het gebruik van ontwerptools van Circonnect legt een stevig fundament voor de fabrikanten in de Future Factory Furniture. De reis naar circulariteit is nog niet voorbij, maar de richting is duidelijk. Samen bouwen deze pioniers aan een meubelindustrie waar circulariteit en design hand in hand gaan.
Samenwerking met de Dutch Design Foundation
Een inspirerend voorbeeld van samenwerking in de transitie naar circulariteit is het project dat Future Factory Furniture, CBM en de Dutch Design Foundation dit jaar hebben opgezet. Tijdens de Dutch Design Week, een platform om de creatieve sector en leveranciers, zoals textielproducenten, te bereiken, gaven zij een presentatie. De presentatie omvatte inspirerende portretten, waaronder 'Stof tot nadenken'. Bekijk de documentaire hier.
"De meubelindustrie is in een transitiefase," zegt Dirk. "Het is cruciaal om samen te werken binnen de keten én met creatieve partners om het systeem echt te veranderen." Dit werd allemaal gedeeld in inspirerende portretten die de veranderingen en kansen in de sector onder de aandacht brachten.
Zelf aan de slag?
Ben je geïnspireerd door deze case en wil je zelf aan de slag met circulariteit, als individueel bedrijf of samen met je keten? Bekijk dan het workshopaanbod van CIRCO. Ben je al een stap verder en klaar om je circulaire idee werkelijkheid te maken? Ontdek hoe de ontwerptools van Circonnect je hierbij kunnen helpen.
Meer informatie:
Circo
www.circonl.nl