Het verduurzamen van commercieel vastgoed is voor de eigenaren geen kleine opgave, weet Claire van Staaij, sector banker Real Estate bij ABN AMRO. "Meer dan 95 procent van panden staat er al, is vaak ouder en dus moeilijker optimaal te verduurzamen." Ook mkb-ondernemers met een eigen bedrijfspand staan voor de uitdagende taak om te verduurzamen. Maar de investeringen daarvoor zijn fors en de businesscase is vaak lastig te maken.
De vastgoedsector heeft net als alle andere sectoren de taak om in 2030 de CO2-voetafdruk te hebben verminderd met 55 procent ten opzichte van 1990. Uiteindelijk moet die CO2-voetafdruk in 2050 nul zijn. Net zoals voor andere sectoren kent ook de vastgoedsector genoeg uitdagingen om deze doelstellingen te behalen.
De gebouwde omgeving drukt met bijna veertig procent een zware stempel op de totale CO2-uitstoot van ons land. Hoeveel daarvan op het conto valt te schrijven van bedrijfsmatig vastgoed, is niet helemaal duidelijk. "Specifieke cijfers hierover zijn niet voorhanden. We weten wel dat de CO2-uitstoot van woningen en gebouwen tussen 1990 en 2023 fors daalde van 29 megaton naar 17 megaton", zegt Paul Bisschop, sectoreconoom Bouw & Real Estate bij ABN AMRO.
Bestaande bouw en nieuwbouw
Bij bestaande bouw is er vrijwel geen sprake van een keten, zoals bij een bedrijf dat bijvoorbeeld zijn productieproces kan verduurzamen of duurzamer kan inkopen. Daarnaast zijn veel panden vaak al gebouwd voordat er ook maar sprake was van verduurzaming. "Maar er zijn natuurlijk op gebouwniveau wel veel maatregelen te nemen, zoals andere materiaalkeuzes en het aanbrengen van energiebesparende installaties", zegt Van Staaij. Zij volgt de markt voor zowel commercieel als bedrijfsmatig vastgoed op de voet. "Bij nieuwbouw wijst het verduurzamen zich meer vanzelf vanwege het Bouwbesluit. De laatste jaren zie je gelukkig ook steeds vaker zoals wij dat noemen 'goed opdrachtgeverschap'. Dat vertaalt zich in een verduurzamingsambitie ruim boven Bouwbesluit, bijvoorbeeld via het BREEAM-certificaat."
Bruine gebouwen: sloop of nieuwbouw?
Wanneer een commercieel gebouw niet aan de huidige verduurzamingseisen voldoet, wordt dit binnen de vastgoedsector een 'bruin gebouw' genoemd. Van Staaij: "Dat zijn vaak oudere gebouwen die slecht geïsoleerd zijn en bijvoorbeeld over verouderde klimaatsystemen beschikken. Niet altijd kunnen deze 'bruine' gebouwen volgens de laatste standaarden worden verduurzaamd. In zo'n geval zou je sloop en nieuwbouw kunnen verdedigen. Die afweging moet echter realistisch en met respect voor én de CO2-opgave én de haalbaarheid van de businesscase worden gemaakt. Bij monumentale panden heb je nog met een extra uitdaging te maken. De samenleving wil historische panden uiteraard graag behouden."
Meerdere partijen betrokken
Een uitdaging is het feit dat er meerdere partijen zijn die op één lijn moeten zitten. Van Staaij: "Bij commercieel vastgoed heb je niet alleen te maken met een eigenaar die het voor het zeggen heeft, er is ook nog een gebruiker. Soms is het de huurder die vraagt om verduurzamen en wil de eigenaar geen grote investeringen doen, en soms is het andersom. Dan wil de eigenaar verduurzamen en zitten de andere partijen daar niet op te wachten. Het maakt het extra complex. Er moet dus eerst overeenstemming zijn voordat er iets kan gebeuren."
Mkb voelt urgentie minder
Hoewel veel van de grote vastgoedbedrijven bezig zijn met verduurzamen, zijn er nog heel wat midden- en kleinbedrijven die de urgentie om hun bedrijfspand verder te verduurzamen minder voelen. Zij vinden de hoge investeringen een belemmering en weten niet goed wat daarvan het rendement zal zijn. Bisschop: "Ze krijgen de businesscase vaak niet rond. Ook is voor hen niet altijd duidelijk wat te doen en waar te beginnen. Bovendien zijn zij gebruiker van hun eigen pand en hebben dus vaak geen huurder die eist dat er verduurzaamd wordt. Brancheverenigingen, maar ook banken kunnen de kleinere ondernemers in deze sector wat dit betreft verder op weg helpen. En er zijn natuurlijk ook mkb-ondernemers die wél al werk hebben gemaakt van verduurzaming. Zij kunnen echt een inspiratiebron zijn voor ondernemers die moeite hebben en niet weten waar ze moeten beginnen."
Lees hier het complete artikel.