Huishoudens aarzelen om extra salaris uit te geven

Nederlandse huishoudens lijken terughoudend om hun reële loonstijgingen uit te geven. De kabinetsplannen zijn voornamelijk gericht op en concreet voor de korte termijn, waar beleidsambities en keuzes op de lange termijn minder concreet zijn. Toch verwacht ABN Amro een groei onder de trend voor H2 2024, met een jaarlijkse groei van 0,6% voor 2024 en 1,3% in 2025.



Groei economie
De tweede berekening van het Nederlandse bbp bevestigde dat de Nederlandse economie in het tweede kwartaal met 1% k-o-k is gegroeid, ook de groei in het eerste kwartaal bleef ongewijzigd op -0,3%. Het onderliggende beeld bleef hetzelfde, waarbij de stijging van het bbp voornamelijk gedreven werd door de exportgerichte Nederlandse industriële sector, die na een zwak eerste kwartaal weer beter heeft gepresteerd. In mindere mate droegen ook de overheidsconsumptie en de investeringen positief bij aan de groei. Bij de tweede berekening van het bbp wordt ook de onderliggende verdeling van de investeringen gepubliceerd. Een volle investeringsagenda van de overheid was de belangrijkste aanjager van de stijging, terwijl de private investeringen daalden.

ABN Amro denkt dat deze sterke groei in het tweede kwartaal geen vervolg krijgt in de daaropvolgende kwartalen. Hoge rentetarieven, een zwakke industriële sector en terughoudende consumenten houden de groei laag. De groei zal volgend jaar verder aantrekken als de rente verder wordt verlaagd, de wereldhandel aantrekt en de consumentenvraag toeneemt. De bank verwacht een gemiddelde groei van 0,6% in 2024 en 1,3% in 2025.

Terughoudnde huishoudens
Huishoudens blijken terughoudend om hun reële inkomensstijgingen uit te geven. Net als in de eurozone – zoals beschreven in het hoofdverhaal – zijn de Nederlandse reële inkomens over het algemeen gestegen. Terwijl de bestedingen in de dienstensector goed blijven presteren (hoewel enigszins gehinderd door het slechte weer in het tweede kwartaal), blijft de consumptie van goederen achter. Enquêtes blijven aangeven dat huishoudens sparen op dit moment belangrijk vinden, om te profiteren van de hoge rentes. De spaarquote kwam in het tweede kwartaal van dit jaar daarmee boven het niveau van voor de pandemie uit. De hoge rentes zorgen er ook voor dat huishoudens minder lenen. Het grootste deel van de Nederlandse huishoudens leent via hypotheken en deze zijn sterk gedaald toen de rente werd verhoogd.

Dit versterkte de algemene trend die in 2013 begon, waarbij huishoudens hun hypotheek meer aflossen dan in het verleden als gevolg van wijzigingen in de regelgeving die de aantrekkelijkheid van aflossingsvrije hypotheken hebben verminderd. De pandemie, de energiecrisis en de restrictieve rentetarieven lijken het proces te hebben versneld, waarbij de hypotheekschuld als percentage van het bbp in het tweede kwartaal van 2024 het laagste punt in 22 jaar bereikte. Gezien de reële inkomensgroei, het geleidelijk stijgende consumentenvertrouwen en het aantrekken van nieuwe hypotheekleningen, verwacht de bank voor de rest van het jaar een stijging van de consumptie.

Lees hier het complete artikel.