De economische context van Prinsjesdag is anders dan afgelopen jaren. Na de pandemie, de energiecrisis en de hoge inflatie zijn economische crisissituaties grotendeels achter de rug, waardoor de blik van de overheid weer uit kan gaan naar de langere termijn. Het brede pakket aan beleidsplannen is voornamelijk gericht op en concreet voor de korte termijn, waar beleidsambities en keuzes op de lange termijn minder concreet zijn. Door de plannen van het nieuwe kabinet verwachten wij dat de economische groei in 2025 iets hoger uitkomt, al is het effect van het beleidspakket beperkt. De huidige begroting is expansief en laat het tekort in het begin van de periode oplopen door meer uit te geven en stuurt daarna bij middels bezuinigingen. Dat meldt ABN Amro.
Gisteren presenteerde kabinet Schoof de begroting voor 2025. Een paar dagen eerder werd het Regeerakkoord – een vervolg op het Hoofdlijnenakkoord – gepubliceerd. In deze publicatie beschrijft ABN Amro de macro-economische context van Prinsjesdag, de richting van de beleidsplannen, de macro-economische effecten van de Miljoenennota en de impact op de overheidsfinanciën.
Losse punten vormen samen de pizza
Na een lange aanloop is het de vier coalitiepartijen (PVV, VVD, BBB en NSC) gelukt om een extraparlementair kabinet te vormen onder premier Schoof. Gezien de verschillen tussen de partijen die samen de belangen behartigen, leest de begrotingals een optelsom van de wensen van de afzonderlijke coalitiepartners: de inkomstenbelasting gaat omlaag (wens VVD), er komt goedkope rode diesel voor boeren (BBB), er wordt geld vrijgemaakt voor armoedebestrijding en het eigen risico in de zorg wordt verlaagd (NSC & PVV). Ofwel, de begroting is een pizza waarvan elke partij een aantal stukjes heeft.
Groeivermogen staat onder druk
De economische context van Prinsjesdag is anders dan afgelopen jaren. Zo heeft ABN Amro een aantal kwartalen van stagnatie gezien, die onderbroken zijn door verrassend sterke groei in het tweede kwartaal. Maar, één zwaluw maakt nog geen zomer: de hoge rente, zwakte in de industrie, de inflatie en terughoudende consumenten houden de groei beperkt. Ook de internationale situatie is mede door geopolitieke spanningen precair. Volgend jaar zal de groei verder aantrekken als de inflatie verder daalt, de rente wordt verlaagd, de wereldhandel aantrekt, en de consumentenvraag toeneemt.
Na de pandemie, de energiecrisis en hoge inflatie zijn economische crisissituaties dit jaar grotendeels achter de rug, waardoor de blik van de overheid weer uit kan gaan naar de langere termijn in plaats van het hier en nu. Op de langere termijn staat het groeivermogen van de Nederlandse economie onder druk door vergrijzing, lage productiviteitsgroei en klimaatverandering. Zo zorgt vergrijzing (lees hiermeer) waarschijnlijk voor een lagere economische groei, doordat het aantal nieuwe werknemers afneemt en de bestedingen verschuiven naar de arbeidsintensieve zorg; wat extra druk legt op de uitgaven van de overheid. Om toch economische groei te realiseren is het zaak om de resterende productiecapaciteit zo productief mogelijk in te zetten en economische dynamiek te organiseren.
Lees hier het complete artikel.
Schrijf je in voor onze dagelijkse nieuwsbrief om al het laatste nieuws direct per e-mail te ontvangen!
Inschrijven Ik ben al ingeschreven